Có một thời dài, tôi băn khoăn làm thế nào để cùng lúc chấp nhận bản thân – bao gồm tận cùng những phần tối tăm thảm hại yếu hèn nhất, mà vẫn luôn hướng tới một phiên bản tốt đẹp hơn của bản thân. Và ngược lại, làm thế nào để tha thiết và nỗ lực để trở nên tốt đẹp hơn, được ghi nhận hơn, mà không chối bỏ và đòi giải huỷ bất cứ phần nào của chính mình.

Lí trí không giải quyết được mâu thuẫn này. Không một tư duy, nghiền ngẫm hay tranh luận nào có thể triệt để giải quyết vấn đề này. Đây vốn là một mâu thuẫn không thể giải quyết được.

Nó chỉ có thể được chấp nhận – bằng tình yêu. Lí trí tìm cách thống nhất mâu thuẫn còn tình yêu thì chấp nhận mâu thuẫn.

Tôi vốn chưa bao giờ thích viết về tình yêu (hay bất cứ thứ tình gì khác) một cách trực tiếp. Bởi tôi cho rằng tình yêu là thứ để sống nó, trực diện nó – không phải để viết về, nói về nó.

Nhưng gần đây hay cảm thấy bị thôi thúc muốn viết ra đôi lời. Có lẽ đến lúc tôi cần phải rõ ràng và đã có thể rõ ràng. Như thể từng đợt sóng đã lùi dần ra xa, để lại những dấu vệt dài trên cát.

Tình yêu là gì? Cuối cùng tôi đã biết. Chẳng gì khác ngoài sự chấp nhận.

Cho dù là tình yêu với bản thân hay tình yêu với ai đó khác, tôi cho rằng không có nhiều khác biệt. Ta không toàn quyền quyết định tình yêu của mình với ai đó khác, và ta cũng không thể ép buộc tình yêu của mình với chính mình. Trong mối quan hệ với chính mình, ta phải tự tách mình ra thành một tôi khác để khách quan mà nhìn nhận và lắng nghe mình. Trong mối quan hệ với người khác, từ sự quan sát và đánh giá đối phương, ta soi chiếu lại mình và quay về tự làm việc với chính mình. Một là cái gốc nở ra Đôi và từ Đôi luôn trở về Một.

Trong sâu thẳm yêu chẳng phải là niềm si mê, nỗi tha thiết hay thậm chí sự hi sinh. Chỉ là một sự chấp nhận toàn vẹn, lặng lẽ, không mong cầu, không cưỡng ép, không áp đặt, không hối thúc. Chấp nhận cả phần tốt và xấu, sáng và tối, cả điểm ưa thích và không ưa thích, cả những bản thể của quá khứ, hiện tại và mọi khả thể ở tương lai. Không căn vặn nhưng luôn biết đủ những gì cần biết. Không kiểm soát nhưng luôn hiện diện. Không cần đi đến đâu nhưng luôn theo cùng.

“Things come in the whole package” – chừng nào chưa thể chấp nhận đối tượng như một tổng thể không thể tách rời theo mọi chiều kích không thời gian cũng như chiều kích tâm lý và vì vậy không thể được tiếp nhận có-chọn-lọc, thì chưa thể nói là thật yêu.

Vũ trụ luôn biến dịch, và như một phần của các quan hệ và tương tác, con người luôn thay đổi. Cần chấp nhận đối tượng hướng đến của yêu, và cả chấp nhận bản thân tình yêu như một tập hợp biến cố nằm ngoài khả năng định đoạt của cá nhân. Chỉ có sự chấp nhận toàn vẹn mới dẫn ta theo cùng được những đổi thay liên tục của hiện sinh.

Chấp nhận nằm ở tầng của yêu, xứng đáng và lựa chọn nằm ở tầng của nghĩ.

Nhưng làm sao để chấp nhận? Phải yêu.

Có nghịch lý quá không, rằng muốn yêu thì phải chấp nhận mà muốn chấp nhận thì phải yêu?

Nhưng tình yêu đâu phải thứ có thể thao tác hoá, đâu thể mô tả như một tiến trình tuần tự bước này nối tiếp bước kia.

Yêu nằm ngoài trường khái niệm. Yêu và chấp nhận là một biện chứng nằm ngoài logic.